Najpopularniejszy system operacyjny na świecie miewa swoje kaprysy. Z jakimi problemami najczęściej spotkamy się w przemyśle oraz jak im zaradzić?
System Windows, choć powszechnie stosowany nie tylko na komputerach osobistych, ale także w środowiskach przemysłowych – od biur po sterowniki maszyn i panele operatorskie HMI – nie jest wolny od problemów. W realiach produkcji, gdy każda minuta przestoju kosztuje dobrze jest wiedzieć jak zaradzić ewentualnym komplikacjom. Awarie systemu operacyjnego to ryzyko, którego nie powinno ignorować.
Poniżej przedstawiamy najczęstsze problemy z Windows, które mają realne przełożenie na ciągłość działania infrastruktury przemysłowej – od biura inżyniera po halę produkcyjną.
BSOD – Blue Screen of Death/Niebieski ekran śmierci
BSOD (niebieski ekran) to najczarniejszy ze scenariuszy, który można napotkać podczas pracy z systemem operacyjnym Windows. Blue Screen of Death to nic innego jak informacja o wystąpieniu krytycznego błędu w systemie operacyjnym (wywołanego problemem z oprogramowaniem lub sprzętem) uniemożliwiającego dalszą pracę z systemem bez jego restartu lub co gorsza naprawy.
W przypadku środowiska przemysłowego BSOD zawsze wiąże się z przestojem, a bardzo często również z utratą danych znajdujących się w systemie na krótko przed wystąpieniem komunikatu o błędzie.
Przyczyny wystąpienia BSOD mogą być różnorakie. Uszkodzone sterowniki urządzeń przemysłowych, niekompatybilny firmware PLC/HMI, a także wadliwa pamięć operacyjna lub awarie nośników to tylko część z nich.
Po wystąpieniu BSOD należy odczytać jego sygnaturę i zapoznać się z podglądem zdarzeń. Aby zminimalizować ryzyko BSOD warto utrzymywać aktualne wersje sterowników oraz testować aktualizacje w środowisku testowym przed wdrożeniem.
Aktualizacje Windows Update
System operacyjny Windows wymaga regularnej aktualizacji łatek zabezpieczeń oraz jakościowych. Mogą one wywoływać nieplanowane restarty, którym na szczęście można zapobiec poprzez odpowiednie planowanie aktualizacji. Niestety nie zawsze można zapobiec błędom oraz konfliktom w środowisku SCADA, MES, czy zintegrowanych systemach sterowania.
Aby ograniczyć ryzyko kłopotów komputery przemysłowe powinny działać w kontrolowanym cyklu aktualizacji z użyciem WSUS lub SCCM.
Problemy z kompatybilnością
W przemyśle często spotyka się starsze aplikacje działające w Windows XP/7, nieprzystosowane do Windows 10/11. Uruchamianie ich w nowych systemach może prowadzić do niestabilności lub odmowy działania. Na szczęście bardzo często wystarczy zaprogramować aplikację do uruchamiania w trybie zgodności ze starszą wersję Windowsa. Dobrym pomysłem jest konteneryzacja lub emulacja środowisk legacy w izolacji od środowiska produkcyjnego.
Problemy z profilami użytkowników
W środowisku przemysłowym na jednym komputerze bardzo często pracuje wielu pracowników. Ich profile użytkowników są na bieżąco synchronizowane z infrastrukturą IT. Część danych przechowywana jest lokalnie, a część poza komputerem. Na maszynach z wieloma kontami użytkowników konflikty profili mogą prowadzić do utraty danych, braku dostępu do krytycznych aplikacji lub problemów z logowaniem.
Aby uniknąć problemów z synchronizacją profilów i ich zgodnością warto ustandaryzować środowisko dostępowe oraz polityki dostępowe, a także regularnie czyścić profile tymczasowe i nieaktywne.
Rozwój technologiczny
W przemyśle żywotność komputerów często przekracza 5 lat, co bardzo często powoduje problemy. Systemy operacyjne stają się coraz bardziej zasobożerne, aplikacje SCADA się rozbudowują, a specyfikacja techniczna komputerów nie zmienia się. Może to prowadzić do spadku wydajności, braku kompatybilności lub spowolnienia wykonywania operacji.
Regularna konserwacja kluczem do sukcesu
Microsoft Windows w środowisku przemysłowym to standard – choć nie bez wyzwań. Klucz do sukcesu to zarządzanie aktualizacjami, prewencja awarii i odpowiednia konfiguracja środowiska. Nawet w realiach przemysłowych można osiągnąć wysoką dostępność i stabilność – pod warunkiem, że potraktujemy Windowsa jak każdy inny element infrastruktury krytycznej: z planem utrzymania, testami i odpowiedzialną administracją.
